Bandırmalızade Haşim Baba Divan’ında
İç Kafiyeli (Musammat) Şiirler
*Dr.
Öğr. Üyesi İsmail AVCI
ÖZET
Bandırmalızade
Haşim Baba 18. Asır müelliflerinden biridir. 1718 yılında Üsküdar’da dünyaya
gelen Haşim Baba’nın asıl adı Mustafa Haşim’dir. Dedesi Hamid Efendi, babası
Yusuf Nizameddin Efendi’dir. Haşim Baba dedesi tarafından tesis edilen
Üsküdar’daki Bandırmalızade Dergâhı’nın babası Yusuf Nizameddin Efendi’den
sonraki postnişinidir. Celveti adap ve erkânına göre yetişen Haşim Baba daha
sonra Bektaşiliğe meyletmiş ve Mısır’a giderek orada Kaygusuz Abdal Bektaşi
Tekkesi şeyhi Hasan Baba’ya intisap etmiştir. Ayrıca Hacıbektaş’taki Bektaşi
Asitanesi’nde dört yıl kalmış ve Dimetokalı Seyyid Kara Ali Baba zamanında bir
dönem dedebabalık yapmıştır. Ancak Bektaşilerin bir kısmı onun şeyhliğini kabul
etmemiştir. Haşim Baba, Divan’ında soyunun Hz. Aliye dayandığını ifade
etmektedir. Şair 1783-3 yılında vefat etmiştir. Haşim Baba’nın Divan, Varidat,
Anka-yı Maşrık ve Devriyye-i Ferşiyye olmak üzere dört eseri vardır. Bu
çalışmada şairin Divan’ında yer alan iç kafiyeli (musammat) şiirler konu
edilmiştir. Haşim Baba’nın eserinde aruzun iki eşit parçaya bölünebilen
kalıplarıyla yazılan ve ahenk bakımından oldukça güçlü olan bu tür şiirlerden
20 adet tespit edilmiştir. Çalışmada iç kafiyeli şiir ve bu konudaki meşhur
örneklerden söz edildikten sonra Haşim Baba’nın Divan’ında yer alan bu
vasıftaki şiirler incelenecek, bunların ahenge katkısı tespit edilmeye
çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler; Bandırmalızade Haşim Baba, Divan, iç
kafiye
*Balıkesir
Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü
