MİLLİ MÜCADELEDE
GÖNEN
Dr. Öğr. Üyesi Recep ÇELİK*
ÖZET;
Gönen konumu itibariyle milli mücadelenin önemli bir eşik
taşı olmuştur. İzmir’in Yunanlılarca işgali sonrası Yunanlıların iç bölgelere
de ilerleme ihtimali üzerine Balıkesir’de bölgesel kongreler düzenlenmiş, Gönen
de buraya temsilciler göndermiştir.
Gönen’de milli kıpırdanmalar Biga’da olduğu gibi Kazım
(Özalp) Beyin telgraf ve telkinleriyle
10 Eylül 1919’da belediye binasında yapılan toplantı sonunda Müdafaa-i Hukuk
Cemiyeti kurulmuştur. Cemiyete reis olarak Emekli Binbaşı Kazım Bey ve
üyeliklere de Gönen’in önde gelen eşrafı ve Müftü Şevket Efendi seçilmişlerdir.
Bu gelişmeler üzerine Balıkesir Heyet-i Merkezi Reisi Vehbi Bey Gönen’e gelmiş
ve Çarşı Camiinde yaptığı konuşmada halkı teşkilatlanmaya teşvik etmiş ve bunun
üzerine bekçi teşkilatı kurularak Gönen’in muhafazası sağlanmaya çalışılmıştır.
Gönen Müftüsü Şevket Efendi ve arkadaşları halkı milli
mukavemete teşvik etmişlerdir. Bu çalışmalar İngilizlerin gözünden kaçmamış ve
Ahmet Anzavur’u bölgeyi işgale yönlendirmişler ve tahrikler üzerine Gönen Ahmet
Anzavur’un işgal ve yağmasına uğramıştır. Bu yağmada ilk hedef Gönen Müftüsü
Şevket Efendi seçilmiş ve müftü efendiyi susturma yoluna gitmişler. Şevket
Efendi 4Nisan 1920 tarihinde evinden alınarak Gerenler bağına götürülüp şehit
edilmiştir.
Bu hadise Gönen’de çok büyük üzüntüye yol açmıştır. Buna
rağmen yılmadan çalışan halk milli kuvvetlerin de yardımıyla önce Anzavur’u
bölgeden atmıştır. Fakat bunun akabinde yine İngilizlerin yardımıyla bölgeye
gelen Yunanlılar’ın hükümet konağına bayrak çekmesi halk tarafından protesto
edilmiştir. Yunanlıların zulmünden kaçan halkın yaşadığı sıkıntılar, şehirde
kalan halka yaptıkları zulümler ve Yunanlıların Gönen’den çıkarılması bu
tebliğde ele alınacaktır.
Anahtar kelimeler; Gönen, Milli Mücadele, Ahmet Anzavur,
Yunanlılar, İngilizler, Müftü Şevket Efendi
*Yalova Üniversitesi, İİBF Sosyal
Hizmet Bölümü
