27 Ekim 2023 Cuma

TARİHTE CUMHURİYET BAYRAMI


 

Bazı zamanlar insanlara özel geldiği gibi devletler için de özel olan zamanlar vardır.

Ülkemizin kurtuluşundan sonra yeniden kuruluşu için yapılan düzenlemelerin en başında cumhuriyet yönetim sistemine geçişimizin 100 yılı sürecine girmiş bulunmaktayız.

Cumhuriyete geçişimize karar verildikten sonra egemenliğin kayıtsız şartsız halkta olduğu yönetim biçime geçilmesi her yıl 29 ekimde bayrak olarak kutlanmaktadır.

Bu eserin sahibi Atatürk’ün cumhuriyeti 29 Ekim gününe getirmesi de özenle seçilmiş bir tarihtir. Biliriz ki bu ülke 30 ekimde 1918 tarihinde imzalanan Mondros mütarekesi ile ülkemiz işgale başlama sürecine girmiş ve imzalanan Sevr antlaşması ile bu işgal resmileştirilmek istenmiş ve ülkemiz toprakları paylaşılmıştır.

Bu paylaşmaya karşı çıkan güçler, Erzurum, Balıkesir ve Sivas kongreleri ile toplanmışlar sonunda Mustafa Kemal Paşa’nın öncülüğünde verilen kurtuluş savaşından sonra ülkemizde artım yeni bir yönetim şekline dönülmesinin gerekliliği ortaya çıkmıştır.

İşte her yıl 29 ekimlerde kutladığımız cumhuriyet bayramları illerde ilçeler de köylerde okullarda kutlanmaya başlandığından, Gönen ilçemizde de bu kutlamalar ile ilgili en eski bir fotoğraf belediye arşivinde dikkat çekmiştir.

Bu fotoğraf harf inkılabından önce yapılmış olduğu anlaşılan bu görüntünün 100 yıla yakın bir bayram görüntüsü olduğundan önemlidir.

Bu fotoğraftaki yazılara bakarak harf devriminin yapıldığı 1 Kasım 1928 tarihinden önce çekilmiş olduğunu anlaşılmakta.

Yine fotoğrafta Atatürk’ün Gençliğe hitabesinden bir kısım alıntı yapıldığından anlamaktayız ki Atatürk nutkunu 15-20 Ekim tarihlerinde okumuş olduğundan bu bayram fotoğrafının çok net bir şekilde 29 Ekim 1927 tarihine ait olduğu çok açık olarak görülmektedir.

Cumhuriyetin 100 yılını kutlamaya hazırlanmakta olduğumuz günlerde 96 yıl öncesinde bir Cumhuriyet Bayramı kutlama fotoğrafının olması önemli bir kazanımdır.

Bu fotoğrafa baktığımızda; Takın üzerinde “Yaşasın Cumhuriyet” yazısını görmekteyiz. Yine kanat takılı kız çocuğunun “Cumhuriyet” yazısı görmekteyiz.

Öndeki iki erkek çocuğun taşıdığı yazılı dövizde ise Atatürk’ün Nutkunda gençliğe hitabesindeki “Ey Türk gençliği! Birinci vazifen; Türk istiklalini, Türk cumhuriyetini, ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir.” hitabeti bulunmaktadır.

Bu fotoğrafın Gönen’de ulaşılabilen en eski cumhuriyet kutlaması görüntüsü olması açısından önemlidir. Görüntüler ve verilen mesajlar ve bu bayrama verilen önem açısından Gönenliler için önemli bir tarihi kazanımdır.

100 yılını kutlayacağımız Cumhuriyetimizin sonsuza değin sürmesi dileği ile Cumhuriyet Bayramının önemini kavrayanların bayramını kutluyorum. Saygılarımla.

Av. İsmail Hakkı Konar