….
Mizyalılar Truva hükümetinin yok olması üzerine güneyden
ülkesini genişletmekte olan Lidyalıların yönetimini kabul etmişlerdir.28
Lidya hükümdarı(Alyat)bu çalışmaz fakat savaşçı olan
Mizyalıları hükümeti içine almış ve oğlu(Krezus) zamanında bu bağlılık
kuvvetlenmiştir.
Lidya hükümdarı Krezüs (Cresus)a üstünlük sağlayan, İran
hükümdarı(Keyhüsrev)ve halefleri zamanında Mizya Kıtası da bütün Lidya
memleketleri gibi İran’ın hâkimiyeti altına girmişlerdi.(Milattan Önce
548)Mizya uzun süre yani iki asırdan fazla İran’ın idaresinde kaldı. Ve Birinci
Dara zamanında Mizya ve (Hellespuntik)in İran’a karşı gevşek olan bağları bu
hükümdarın ezici gücü neticesinde arttı. Mizya, İran’ın Küçük Frijya kısmına
dâhildi.
Atina ve Isparta arasında (Hegemonya) meselesinden dolayı
olan ve üç defa da yirmi yedi sene süren (Pelepenos) savaşları sırasında Mizya
şehirlerinden (Priyapos)(Paryon)(Pesos)(Lampsak)(Reas
ores)(Rhoetetum)(Perkot)(Pale Perkot, Palles Percote)(Arizya) (Abidos)
(Asterius) (Dardane) (Jeliz) (Rene) (Siziyon) (Jantin) (Britis) (Bryseiae)
(Neopolis) şehirleriyle Küçük Mizi yahut o zaman Bitinya Kıtasından sayılan
(Sizik)(Artase=Erdek)(Perokonez=Marmara Adası, Proconnesus) ve Marmara
sahilinde (Dasiliyum, Dascylium) şehirleri Atina Birliğine dâhil olmuşlardı. Bu
şehirlerden çoğunun mahalleri dolayısıyla yukarıda anılmışlardı. Bazılarının
yerlerini bulamadım.
Mizya Kıtası Üçüncü Dara Kodaman zamanında Makedonya Kralı
İskender’in eline geçti. İskender’in babası Filip Yunanistan’ı itaati altına
aldıktan sonra bütün Yunan şehirleri delegelerinden oluşan bir heyetle(Korunit,
Korinth) beldesinde İran ‘a karşı bir yaptı ise de savaşa hazırlanırken
öldürüldü. Yerine geçen oğlu İskender babasının hazırladığı orduyu İran üzerine
yönlendirdi. Mliattan (334) sene önce otuz bin piyade beş bin süvari ile
hareket ederek(180) gemi vasıtasıyla (Hellespont) boğazını geçti. Truva
harabesine giderek İlyum denilen kalede tanrı (Minerve) diğer adı (Atena)ya28
kurbanlar kesti, adaklar sundu. Eski Yunan kahramanlarından (Aşil,Achilles)in
mezarına taçlar taktı.
28-Akıl ve hikmet,
sanat ve savaş tanrıçasıdır. Heykeltraş Fidyas bunun fildişinden heykelini
yapmıştır.
29-Mitolojide eski
Yunan kahramanlarındandır
Yunanlılardan karışmış olarak İran kumandanı Rodoslu
(Memnon) kumandasındaki elli bin mevcutlu bir ordu ((Granik= Kocaçay) ırmağının
sağ sahilinde ve (Zelea) arazisi içinde İskender ordusunu bekliyordu. İskender
akşama doğru Granik Nehri kenarına 30gelerek kendi önde olmak üzere atını sürüp
geçti. Ve ırmak kenarını hücum ile ele geçirdi.
Milattan Önce 324senesi 21Mayısında meydana gelen Granik
ünlü savaşında İskender sağ cenaha kumanda ederek hayatını bile tehlikeye atmak
suretiyle İran ordusunu yendi. Granik Savaşında İran on bin piyade iki bin
süvari kaybetti. Dara’nın (Kapadokya) Valisi (Mitrobarzan) Lidya Valisi
(Espidridat) ile Dara’nın damadı (Mitridat) öldürüldü. Küçük Friji yahut
Hellosponit Frijyası denilen bu kısım valisi (Arsitos) Frijya’ya kaçarak 31
orada üzüntüsünden intihar etti. İskender, yetmiş süvari otuz piyade ile
arkadaşlarından yirmi beş kişi kaybetti. Ölenler namına sanatkâr (İzib)e
bronzdan birer heykel yaptırıp (Diyon, Dionissus) şehrini onlarla süsledi.32
Granik savaşından sonra İskender, İran boyunduruğundan yeni
kurtulan Yunanlıları memnun edecek tavırlarda bulundu. Onların sevgisini
kazanmak için Atena’daki (Minerva)
Mabedine üç yüz kalkan gönderdi. Kendisi İran içlerine yürüyeceği için halkı
memnun etmek ve asayişi korunak maksadıyla vergileri arttırmadı. Ve Hellespont
Frijyasının merkezi olan(Dasiliyum)33şehrini almak için kumandanlarından
(Parmenyon)u gönderdi.
30-Granik nehri; Biga
yahut Kocaçay ismiyle bilinir ve Marmara Denizine dökülür
31-Frijya, şimdiki
Eskiişehir, Afyon Karahisar, Kütahya civarına verilen isimdir. Sınırları zaman
zaman büyüyüp küçülmüştür.
32-Lizib; Eski Yunanın
en meşhur heykeltıraşlarından olup İskender’in heykelini en çok benzetmeyi
başaran kişidir.
33-Dasilyum; Simav
Çayının Marmara’ya döküldüğü yer ile Mudanya arasında bilinen bir beldeydi.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder